Боламык бәйрәме – Сәвәләйнеке

Туйга, бәби тууга, үлгән кешене күмүгә һәм искә алуга бәйле йолалар. Ә менә иң таралганы - ел фасыллары, борынгы ышанулар белән бәйлеләредер, мөгаен. Нардуган, Май чабу, Бәрмәнчек, Җапрак бәйрәме, Питрау, Чүк, Шыйлык һәм башка әллә никадәр исемдәгеләре бар. Һәр керәшен авылының үз бәйрәме тагын. Гомергә Җәйләүдә уздырыла торган Тройсынны Бордыда үткәрә башласалар, бу акылга сыймаслык хәл кебек аңлашылыр иде. Тик хәзер андый күренешләр адым саен очрап тора. Үз традицияңне, үз авылыңның тарихын, йолаларын белмәүдән килә инде ул.

 

Зәй районы Сәвәләй авылында уза торган Боламык бәйрәме бу исемлеккә керми. Ул бары тик сәвәләйләрнеке генә. Башка бер генә керәшен авылында да андый бәйрәм юк.

 

Этнография, тел, фольклор өлкәсе галиме Флера Баязитованың "Керәшеннәр. Тел үзенчәлекләре һәм йола иҗаты" дигән китабында Боламык турында түбәндәгеләр язылган.

 

"Бу бәйрәм Зәй районы Сәвәләй авылында үткәрелә. Җәй көне кунаклар чакырып, төрле уеннар белән, кырга чыгып, боламык пешереп сыйланалар.

 

"Боламыкка каршы инле пирбуй җуынадырыек, бәйрәмне көтәдериек. Кунак кызларын көтәдериек. Кич уенга чыгабыз бергә җыелып. Бөтен авыл җыелгач, түгәрәк уены ясыйбыз. Боламыкта инде бөтен урам кыруглый әйләнәдериек. Пирбуй җыру башлыйдырыек. Менә мондый җырулар:

 

Кырмаҗиннар алдым ай җиләнгә,

 

Көмеш инә кирәк җөйләргә.

 

Җакшы әдәмнәр кигән ай тыңларга,

 

Габрәт җыру кирәк җырларга.

 

Эзәйнең сулары ай тирәндер,

 

Тирән дә җирләре билдәндер.

 

Җыру башлаулары ай бездәндер,

 

Күтәреп алулар сездәндер."

 

Гөрпинә түти ул чактагы Боламык турында әнә шуларны сөйләгән.