Бәйрәмнәрнең бәйрәме: Күк Патшалыгының ишеге ачылган көн

Туганнар, Алланың олы изгелеге хакына без, олыдан-олы, яктыдан-якты бәйрәмне – Христосның терелеп торган көнен каршы алырга тиешле булдык. Моңа кем сөенмәс? Кем куанмас? Кем бу бәйрәмне заркып көтмәс? Бәйрәмнәрнең бәйрәменә, куанычларның куанычына кем әзерләнмәгәндер? Шушы кадәр олы бәйрәмне каршыларга тиешле булгач, җаны белән кем сөенмәс, кем куанмас?! “Христос терелеп торган, чынлап терелеп торган!” – дип күп көннәргә чаклы изге чиркәүләрдә дә, патша гүрнәчәләрендә дә, байлар йортында да, ярлылар өйләрендә дә, юлда – һәрбер җирдә дә Христос динен тотучылар бер-берсенә әйтешеп, бер-берсе белән үбешеп, зур сөнечкә өлештәш булганнарын күрсәтерләр.

Ник сөенмәскә, ник куанмаска?! Без сөя торган Христос терелеп торган. Ник сөенмәскә, ник куанмаска – Безнең өчен кеше булып туган, безнең өчен азап күреп үлгән, безне анабыз, атабыз сөйгәннән дә артык сөя торган Христос терелеп торганга?! Боларны уйлаганнан соң, бу сүзләрне ишеткәннән соң, салкын көе кем калыр? Күңелен катыландырып кем торыр? Бу сөенечкә, бу куанычка – Христосның терелеп торганына – бик җазыклы, күңеле таштай каткан кешеләр генә керешмәсә керешмәс.

Христос терелеп торган, Үзенең терелүе белән Ул безгә никадәр сөенеч, никадәр куаныч китергән. Хәзер күңеле каралмаган кешеләр барысы да Үз күзләре белән Коткаручыбызның чын Алла, һәрнигә куатлы Ходай икәнен күрерләр; Ул, Үзенең терелүе белән, Аңар чаклы ич берәү җиңә алмаган шайтанны җиңгән, дошманның куатын бетергән. Без үлемнән куркабыз, кая үлемнең зәһәр угы? Христос аның көчен, куатын бетергән. Терелек бирүче Христосны үлем үз кочагында тота алмаган. Без шайтаннан, тәмугтан куркабыз; әй, тәмуг кая синең куатың? Һәрнәрсәне сүзе белән генә булдырган Христосны шайтан да, тәмуг та җиңә алмаган, аларның көчләре җиңәргә, егәргә җитү түгел, Христоска ышанып үлгән, Аны сөенеч белән каршы алган кешеләрне дә үзендә калдыра алмаган. Әмма Христос куаты белән, зур сөенечкә – рәхәт җомакка кергәннәр. Шуңа күрә дә бүген сөенәбез, куанабыз. Христос аркылы бүген иң яман, усал дошманнарыбыз җиңелгән көн: бүген һәркемгә Күк патшалыгының ишеге ачылган көн.

Апостол Павел әйткән: “Әгәр дә Христос терелеп тормаса, безнең ышануыбыз да, сөенүебез дә бушка гына булыр иде”. Христос терелеп торган, терелүе белән үлемнең куатын бетергән: алай бугач без дә терелеп торырбыз. Адәм ата аркылы ничек бар кеше үлә торган булган, Христос аркылы бар кеше дә терелә торган булган. Моннан болай үлем безне мәңгегә үз кочагында калдыра алмас, тәннәребез җиргә күмелгәч, йөз, мең еллар үтәр. Бар саннарыбыз череп, алай да мәңгегә җирдә ятмас. Алланың Үзе куйган сәгате җиткәч, Архангеллар кычкырткан быргы тавышларын ишетербез дә, үлгән кешеләр – барысы да бер кеше күк – күз ачып, йомганчы, белми торган яңа тормышка терелеп торырлар.  

Моннан артык нинди сөенеч булсын! Динсез, Христоска ышанмаган кеше үлсә, аның мәңге тере торыр хәле юк, ул дөньядан үткәч, мәңгегә харап була. Әгәр дә Христоска ышанучы үлсә, ул бу үлемнең мәңгегә түгеллеген, әмма тизме, тиз түгелме, җаны тагын тәне белән бергә кушылып, һичбер кайгысыз, көексез, Алла Христос белән, бар пәриштәләр, бар изгеләр белән бергә, зур сөенечле, рәхәт җомакта мәңге тере торасын белә.

Әй, туганнар! Христосның терелеп торганына да, Аның терелүе аркылы үзебезнең терелеп торасыбызга да бар җаныбыз белән сөенешеп, куанышыйк. Алай булса да, бу сөенечебезне, куанычларыбызны ару, таза изге көе сакларга тырышыйк.

Бу изге көннәрдә тән нәпесенә бирелеп җазыклану, эчеп, исереп йөрү, бүтән төрле әшәкелекләрне кылу – барысы да бездән ерак торсын, бу эшләр без христианнарга ярый торган эшләр түгел, әгәр дә боларны кылсак, терелеп торган Христосның хәтерен калдырырбыз.

Бу изге көннәрдә безнең барлык эшебез: чиркәүгә килеп, теләп, Алла кенәгәләрен укып, ару сүзләр сөйләшеп, изге эшләр кылып кына үткәрү булсын. Инде барыбыз да Христос Аллабызны тәнебез белән дә, җаныбыз белән дә данлыйк. Әй, изгелекле Ходай, без мәндәләреңне, ару күңел белән, Сине данларга тиешле ит. Аминь.

Түбәндә – Олы көн көнне әйтеләсе үгет. Ул үзгәртелмичә, чиркәү-керәшен язуында бирелә. Аны Павел әтей Чурашов әзерләде. 

Христосъ терелеб торган!

Мына туганнар, Алланыҥ оло изгелекле какында без Олодан-Оло, жактыдан-жакты бяйряме Христосныҥ терелеб торган кӧннӧн карышы алырга тейешле булдык. Мыҥар кем сӧйӧнмяс?! Кем кыуанмас?! Кем бу бяйрямне заркыб кӧтмягяндер? Бяйрямнярнеҥ бяйряменя, кыуанычларныҥ кыуанычына кем ӓзерлянмягяндер? Шушы хатле Оло бяйрямне карышы алырга тейешле булгач, жаны белян кем сӧйӧнмяс, кем кыуанмас?! "Христосъ терелеб торган, чыннаб терелеб торган" диб, кюб кӧнняргя чаклы изге чиркяӱлярдя дя, падша гюрнячялярендя дя, байлар жортларында да, жарлылар ӧйлярендя дя, жулда да – äр-бер тӧштя дя Христосъ денен тотоучылар бер-берсеня ӓйтешеб, бер-берсе белян ӱбешеб, зур сӧйӧнӧчкя ӧлӧштяш булганнарын кюрсятерляр.

Ник сӧйӧнмяскя, ник кыуанмаска?! Без сӧя торган Христосъ терелеб торган. Ник сӧйӧнмяскя, ник кыуанмаска?! Безнеҥ ӧчӧн кеше булыб тыуган, безнеҥ ӧчӧн азаб кюреб ӱлгян, безне атабыз, анабыз сӧйгяннян дя артык сӧя торган Христосъ терелеб торганга. Быларны уйлаганнан суҥ, бу сюзлярне эшеткяннян суҥ, салкын кӧйӧ кем калыр? Кюҥелен катыландырыб кем торор? Бу сӧйӧнӧчкя, бу кыуанычка – Христосныҥ терелеб торганына бик жазыклы, кюҥеле таштай каткан кешеляр гня керешмяся керешмяс.
Христосъ терелеб торган, Ӱзенеҥ терелеӱе белян Ул безгя ней хатле сӧйӧнӧч, ней хатле кыуаныч Китергян. Казер кюҥеле каралмаган кешеляр барысы да Ӱз кюзляре белян Коткарыучыбызныҥ чын Алла, ӓр-нейгя кыуатлы Ходай икянен кюряляр; Ул Ӱзенеҥ терелеӱе белян, Аҥар чаклы ич беряӱ жиҥя алмаган шайтанны жиҥгян, дошманныҥ кыуатын бетергян. Без ӱлемнян куркабыз, кая ӱлемнеҥ загяр угы? Христосъ аныҥ кӧчӧн, кыуатын бетергян. Терелек биреӱче Христосны ӱлем yз кочагында тота алмаган. Без шайтаннан, тамуктан куркабыз; эй, тамук, кая синеҥ кыуатыҥ? Ӓр-нейне сюзе белян гня булдырган Христосны шайтан да, тамук та жиҥя алмаган, аларныҥ кӧчляре жиҥяргя жегяргя житеӱ тӧгӧл, Христоска ышаныб ӱлгян, Аны сӧйӧнӧч белян карышы алган кешелярне дя ӱзендя дя калдыра алмаган. Ӓммя Христосъ кыуаты белян, зур сӧйӧнӧч  рахят жомакка кергянняр. Шуҥар кюря дя бӧгӧн сӧйӧнӧб, кыуанабыз. Христосъ арткылы бӧгӧн иҥ жаман, бик усал дошманнарыбыз жиҥелгян кӧн; бӧгӧн ӓр-кемгя Кюк Падшалыгыныҥ ишеге ачылган кӧн. Бӧгӧн без Христосныҥ терелеб торганына да, ӱзебез мяҥге азабтан котолганга да кыуанабыз. Падша ӱзеня карышы сугыш белян килгян дошман калыкны жиҥеб, ӱз каласына кайткан чакта, калык ничек сӧйӧня, шулай без дя бу кӧннярдя сӧйӧнӧшӧб кыуанашабыз. Апостолъ Павелъ ӓйтя: “Ӓгяр дя Христосъ терелеб тормаса, безнеҥ ышаныуыбыз да, сӧйляӱебез дя бушка гна булыр ыйы”.
Христос терелеб торган, терелеӱе белян ӱлемнеҥ кыуатын бетергян; алай булгач, без дя терелеб торорбоз. Адамъ ата арткылы ничек бар кеше ӱля торган булган. Шулай Христосъ арткылы бар кеше дя тереля торган булган. Мыннан былай ӱлем безне мяҥгегя Ӱз кочагында калдыра алмас, тянняребез жиргя кюмелгяч, ӓлля жӧз жыллаб, ӓлля меҥ жылаб ӱтяр. Бар саннарыбыз череб бетяр, алай булса да мяҥгегя жирдя жатмас. Алланыҥ Ӱзе куйган сӓгяте житкяч, Архангеллар кычкырткан быргы тауышларын эшетербез дя, ӱлгяч кешеляр – барысы да бер кеше кюк – кюз ачыб, кюз жомганчы, белмей торган жаҥа тормошка терелеб торорлар. Мыннан артык нейдей сӧйӧнӧч булсын?! Денсез кеше, Христоска ышанмаган кеше ӱлся, аныҥ мяҥге тере торор хӓле жӱк, ул дӧньядян ӱткяч, мяҥгегя харяб була; ӓгяр дя Христоска ышаныучы ӱлся, ул бу ӱлемнеҥ мяҥгегя тӧгӧлӧн, ӓммя тизме, тиз тӧгӧлме, жаны тагын тяне белян бергя кушылыб, ич-бер кайгысыз, кӧйӧксӧз, Алла Христосъ белян, бар пяриштяляр, бар изгеляр белян бергя, зур сӧйӧнӧчлӧ  рахят жомакта мяҥге тере торасын беля.
Эй, туганнар! Христосныҥ терелеб торганына да, Аныҥ терелеӱе арткылы ӱзебезнеҥ терелеб торасыбызга да бар жаныбыз белян сӧйӧнӧшӧб, кыуанышыйык. Алай булса да, бу сӧйӧнӧчляребезне, кыуанычларыбызны арыу, таза, изге кӧйӧ сакларга тырышыйык. Бу изге кӧннярдя тян няпесляреня биренеб жазыкланыу, эчеб, исереб жӧрӧӱ, бютян тӧрлӧ ӓшякелеклярне кылыу – барысы да бездян жырак торсоннар, бу эшляр без христiаннарга жарый торган эшляр тӧгӧл, ӓгяр дя быларны кылсак, терелеб торган Христосныҥ хӓтерен бик калдырырбыз. Бу изге кӧннярдя безнеҥ бар эшебез: чиркяӱгя килеб теляб, Алла княгялярен укыб, арыу сюзляр сӧйляшеб, изге эшляр кылыб кна ӱткезеӱ булсын. Инде барыбыз да Христосъ Аллабызны тянебез белян дя, жаныбыз белян дя данныйык. Эй, изгелекле Ходай, без мяндяляреҥне арыу кюҥел белян Сине даннарга тейешле ит. Аминь.

Фото: Казандагы Тихвин чиркәве группасыннан.