Нариман авылы тарихыннан: беренче авыл урамы 40 ишегалдыннан һәм 275 кешедән торган
Нариман (Наримановка) — Татарстанның Түбән Кама районында, Түбән Кама шәһәреннән 40 км ераклыкта урнашкан авыл.
Нариман авылы өлкәннәре Василий Герасимов һәм Афанасий Павлов үз авылларының барлыкка килү тарихы турында болай сөйлиләр:
— 1924 елның җәендә ТАССРның Мамадыш кантонының Колышчы авылының биш аз җирле, әмма тәвәккәл ир-атлары — Настин, Шалофеев, Чурин, Терентьев һәм Зимин Иван Настин җитәкчелегендә Бөрсет авылы янында Кама елгасын атларда йөзеп чыгалар (үзләре көймәләрдә, янәшә атлар йөзәләр) һәм сул ярда ташландык буш җирләр эзләргә китәләр. Имеш-мимешләр буенча, алар каядыр, елгадан 10-15 чакрым ераклыкта урнашып калырга тиеш булган. Шулай булып чыга да. Башта Чимшә елгасы буендагы Иске Чишмә җирләренә килеп чыгалар. Аннары тагын ике ташландык җирләр табалар. Иң ошаганы-алпавыт Нератовның элеккеге биләмәләрен сайлап алалар. Бу җир бик матур иде! Урман баскан берничә чокырда чиста сулы чишмә ага, аннары алар кечкенә елгага кушылалар, ул бераз ераграк зуррак, тулы сулы елгаларга һәм, ниһаять, Камага ага. Бу чишмәләр, урманнар янында алпавыт биләмәләре сакчысының ялгыз кирпеч йорты гына торган. Сакчы үзе дә, тирә-юньдә бер җан иясе дә булмый.
Бу җирләргә хуҗа булмавын белгәч, ир-атлар бу урынны исемнәре язылган баганаларны җиргә кадаклап, туган авылларына кайтып китәләр. Озакка сузмыйча, авыл җыены исеменнән Татарстан АССР ның Халык Комиссариатына үтенеч язып, аны Казанга юллаганнар һәм, җавап көткән арада, Чулманның икенче ярындагы буш җирләргә күченергә теләүчеләр исемлеген төзегәннәр. 37 кеше яңа җирләргә күченергә теләк белдергән.
Әмма халык комиссариаты җавабын озак бирми тора. Бу җирләргә күченергә рөхсәт булмый тора. Шуңа да карамастан, ир-атлар вакытны бушка уздырмый, җирләрен барып карап тора, кайберәүләр хәтта көтелгән йортлары урынында землянкалар да казып куя.
Татарстан Республикасы Милли архивы мәгълүматларына караганда, күченергә теләүчеләргә җир ТАССР Халык Комиссариатының 1925 елның 13 февралендәге 41 номерлы коллегиясе протоколы һәм шул ук елның 11 маендагы 67 номерлы беркетмәсе белән алпавыт Нератовның элеккеге биләмәләреннән 642,17 дисәтинә җир бүлеп бирелгән.
Казанда яңа җирләргә Наримановка исемен дә билгелиләр. Ул елны танылган дәүләт һәм партия эшлеклесе, язучы, Әзербайҗанда Совет власте өчен көрәш җитәкчеләренең берсе, Берләшкән Татар — Азәрбайҗан театр труппасын булдыру теләге белән чыккан Нариман Нариманов вафат була. Ул чорда күп кенә авыллар, беренче колхозлар, шәһәр урамнары (Казанда да шундый урам бар), театрлар аның исемен йөртә... Бу җирләргә күченеп килүчеләр дә бу исемгә каршы килми: Нариман борынгы татар теленнән тәрҗемә иткәндә көчле рух, кыю, батыр дигәнне аңлата.
Рөхсәт алынганнан соң, 1925 елның февралендә, Колышчының иң җитез ирләре агач йортларын Чулман елгасы аша боз буйлап ташыйлар һәм язын аларны яңа урында күтәрәләр. Ә калган күченүчеләр бу эшне киләсе кышта, 1925 ел ахырында-1926 ел башында башкара. Беренче авыл урамы, архив мәгълүматларында күрсәтелгәнчә, 40 ишегалдыннан һәм 275 кешедән торган. Игътибар итегез: һәр гаиләдә якынча 7 кеше!
Өлкәннәр истәлекләре буенча, Нариман авылы табигатьнең матур почмагында барлыкка килгән.
1925 елда нариманлылар үз җирләрен сөреп, җәй ахырында көзге арышның уннан бер өлешен чәчәргә өлгерә. Яңа урында яңа тормыш башлана. Шулай итеп, 1917 елның Октябрь революциясе Колышчы ирләренә көтеп алган җирләрен бирә.
Авыл әкренләп киңәя. 1933 елның 1 февралендә авылда Нариманов исемендәге беренче колхоз оеша. Бөек Ватан сугышыннан соң Нариманов исемендәге колхоз «Кама буе» совхозы составына керә. Ләкин бу дөньяда бернәрсә дә мәңге түгел, үзгәртеп корулардан соңгы икътисади җимереклек илебезнең авылларын, колхозларын һәм совхозларын да тетрәндерә. Нариман авылына да бу үзгәрешләр шактый тәэсир ясый.
2005 елда Нариман авылында зур үзгәрешләр башлана. Биредә яңа мәктәп төзелә (2007 елда укучылар булмау сәбәпле ябыла), изге кенәз Александр Невский хөрмәтенә храм, мәдәният йорты, кибет төзекләндерелә, авыл башындагы матур урында урнашкан изге чишмә дә төзекләндерелә, буа тирәнәйтелә, юллар ремонтлана һәм салына…
Нариман авылы һәрвакыт яхшы җирләре һәм яхшы кешеләре белән дан тоткан. Анда һәрвакыт эшли һәм зур уңышларга ирешә беләләр.
Следите за самым важным и интересным в Telegram-каналеТатмедиа
Керәшен дөньясындагы яңалыкларны ВКонтакте, Телеграм-каналда карап барыгыз.
Хәбәрләрегезне 89172509795 номерына "Ватсап" аша языгыз.
Подробнее: http://tuganaylar.ru/news/novosti/aybagyru-byt
Подробнее: http://tuganaylar.ru/news/novosti/aybagyru-bytсоциаль челтәрләрендәге группалардан укып, белеп барыгыз.
Нет комментариев