Геогрий Ибушев: Нигә мин тургай булмадым икән?

Мин кайчан җырлый башладым соң әле? Бик кечкенәдән, үземне белә башлаганнан бирле. Мин әйтә алмыйм, бәлки, ул җырлар бик үк мәгънәле дә булмагандыр, ләкин алар минем сабый күңелемнән чыккан иң керсез, иң матур җырлар, табигать, кешеләр, матурлык турындагы җырлар булгандыр.

Әй минем дүрт тәрәзәле, салам түбәле иске нигезем, синең җилкапкаңны ачып, яңадан шушы нигезгә кайтып керсәм иде.

Җыр бит, чынлап та, шушы йорттан, мин йөгереп йөргән болын, тугайлардан башлана. Каеннарның йомшак шавы, усакларның лепер-лепер килеп үзара сөйләшүе, чишмәләрнең челтерәве, рәшәләрнең җемелдәп, тибрәнеп торган җылы агымы, мин өзелеп ярата торган тургайларның кыңгырау тавышы, җыр булып, минем җаныма сеңгәннәр.

Нигә мин тургай булмадым икән? Кыр, болын, тугайларның күккә чөйгән җырлы җаныдыр кебек миңа алар. Әгәр дә тургай булсам, язлар, җәйләр буе мин сиңа, әй җирем, үземнең иң матур җырларымны җырлар идем. Моннан бик күптәннән, ерак бала чагымнан, синең дымлы буразналарыңа ялан тәпиләрем белән басып, җылы пар исе катыш икмәк исен тоеп үскәнмен бит мин. Туган җирем, миңа сулыш, тормыш биргән изге бишегем бит син минем. Син миңа җырлый торган җан өргәнсең, күңелемә матурлыкны тоя, күрә белә торган шигъри хис салгансың. Туган якларыма кайтып, басу юлларыннан узсам, шулкадәр рәхәт була миңа. Әйтерсең лә мин чынлап та тургай, канатларым белән түгел, йөрәгем белән талпынып, җәйрәп, дулкынланып яткан басулар өстеннән очам. Әй, җирем, чынлап та, мин нигә синең тургаең булмадым икән, таң саен сиңа багышлап җыр җырлаган булыр идем. Ә син мине үзеңнең йомшак, хуш исле чәчәк тулы чирәмнәреңдә аунатып-тәгәрәтеп иркәлисең дә, юк, балам, син – кеше, син – минем улым, дип әйтәсең шикелле. Рәхмәт сиңа, җирем! Әйе, мин – кеше, мин – синең балаң, ә кем белгән, бәлки әле, мин чынлап та тургай булганмындыр. Әнә күрәсеңме, еракта Мүкле күл тугаенан зәңгәр сатин күлмәк кигән аксыл чәчле малай йөгерә. Үзе кычкырып җырлый, аның югары, чыңлап торган тавышы тургай тавышлары  белән бергә кушыла да әллә кая ерак киңлекләргә, Өй елгасы өстенә таралып чыңлый башлый. Казлар көтә торган шаян тургаең булганмындыр мин синең. Кем белгән?!