Каенанамның күргәннәре: “Ачка үлсәк тә, аны ашамыйбыз”

Сугыш башланганда әнинең 6 баласы була. Каенатамны сугышка алып китәләр Укый-яза да, русча да бер сүз белми. Авылда ачлык-ялангачлык хөкем сөрә.

Бер көнне авыл хатыннары урманга себерке әзерләргә китәләр. Алар каршысына сакал-мыек баскан мужиклар килеп чыга. Бер хатынны эләктереп калалар, калганнары качып өлгерә, соңрак ул да котыла. Милицияләр, авылның нәчәлникләре хатыннарны җыеп сорау алалар. Калучы хатын, бу кешеләрдән берсенең Шәрәп Александрына охшаганлыгын хәбәр итә. Шуннан әнигә тынычлык бетә, көн саен чакыртып сорау алалар, ирең кайтып йөрмиме, янәсе. Үзегезне дә төрмәгә ябабыз дип, базга, идән асларына салып газаплыйлар. Көне-төне сак астында яшиләр. “Кырда эшләгән кешеләр, иген башагын уып булса да ашадылар, ә минем балалар ач булды, – дип сөйли иде каенанам – Балаларга да тынычлык булмады, төн уртасында уятып, сорау ала иделәр. Әтиегезнең кайтып йөрүен әйтмәсәгез, үзегезне алып китәбез, дип куркыттылар”.

Ачлыкның шундый чигенә җитәләр, берсендә олы уллары крис тотып керә (күсе), үләннәр белән бергә шуны да салып пешер әле, ди нәнәсенә. “Ачка үлсәк тә, аны ашамыйбыз”, – дип җавап бирә әни. Газапланып берничә ел яшиләр алар. Авылда Бәчкә исемле комиссар була. Ул сугыш барганда каенатам белән очраша, шуннан соң авылга “Александр дезертир түгел,ул – сугыш кырында, Аннаны тынычлыкта калдырыгыз”, – дип хат яза.